Bugün 10 Aralık, 1948 yılında bugün İnsan Hakları Evrensel Bildirgesi, Birleşmiş Milletler Genel Kurulu’nda onaylandı ve 10 Aralık günü de Dünya İnsan Hakları günü olarak kutlanıyor.
Söz konusu bildirgeyle Birleşmiş Milletler üye devletleri, Birleşmiş Milletler Teşkilatı ile işbirliği ederek insan haklarına ve ana hürriyetlerine bütün dünyada gerçekten saygı gösterilmesinin teminini taahhüt etmişlerdir.
Bu ülkelerden biri olan Küba 2021-2023 yılları için BM İnsan Hakları Konseyi’ne seçildi ve10 Aralık Dünya İnsan Hakları gününde Küba’nın insan hakları yaklaşımını ve mevcut durumunu özetleyen bir rapor yayımlandı. Raporda işçi haklarından cinsiyet eşitliğine birçok başlıkta Küba Devrimi’nin elde ettiği kazanımlar ve önüne koyduğu hedefler yer alıyor.
KÜBA’DA İNSAN HAKLARININ KORUNMASI VE GELİŞİMİ
İnsan haklarının herkes için korunması ve geliştirilmesi, Küba için her zaman öncelikli bir politika olmuştur. Viyana Bildirgesi ve Eylem Programı’nda da altının çizildiği gibi, Küba’da insan haklarının korunması ve teşvik edilesi; bu hakların evrensel, bölünemez, birbirine bağlı ve birbiriyle ilişkili doğasına dayanmaktadır. Küba, bu konuyu adil ve eşit bir şekilde yaklaşmış ve tüm haklara aynı önemi vermiştir.
Hükümetin siyasi iradesi ve yaşamın her alanında aktif halk katılımı sayesinde ve Birleşmiş Milletler Şartı ve Uluslararası Hukuku hiçe sayarak, Amerika Birleşik Devletleri tarafından altmış yıldır uygulanan ekonomik, ticari ve mali ablukanın olumsuz etkisine rağmen; Küba insan haklarının korunması ve teşvik edilesinde önemli başarılar elde etmiştir.
ÇOCUK VE ERGEN HAKLARININ KORUNMASI VE GELİŞTİRİLMESİ
Küba’da çocukların ve ergenlerin hakları bir öncelik teşkil etmektedir. UNICEF de özellikle kültür, eğitim ve sağlığa tam erişim bakımından Küba’nın başarılarını vurgulamaktadır.
Sağlık;
Sağlık konusunda Küba’nın başarısının altındaki sebeplere baktığımızda bunun ülkede ayrım yapılmaksızın herkese sağlanan gelişmiş ve ücretsiz sağlık sisteminin kritik bir rol oynadığını görüyoruz.
Eğitim;
Anayasal statüye sahip olan eğitim hakkı, tıpkı sağlık sisteminde olduğu gibi, her tür ve seviyedeki okullar, yarı yatılı okullar, yatılı okullar ve burslardan oluşan yaygın ve ücretsiz bir sistemle sağlanır. Söz konusu okullarda gereken tüm materyaller de ücretsizdir. 10 ile 49 yaş arasındaki nüfusun okur yazarlık oranı% 99,8’dir.
Çocukların veya ergenlerin ebeveynler veya yasal vasiler tarafından istismar edilmesi veya ihmal edilmesi, ülkede yaşanan bir durum değildir. Çocuk işçiliğinin yasaklanması, iş hukukunu düzenleyen temel ilkelerden biridir. İşgücü piyasasına dahil olan 17 yaşın altındaki çocuk yoktur.
CİNSİYET EŞİTLİĞİ
Küba hukuk sistemi, kadın ve erkek arasında tam eşitlik ilkelerini barındırmaktadır. Liderlik pozisyonlarındaki kadınların varlığı sürekli bir büyüme eğilimindedir. Küba, Parlamentodaki kadın sayısı bakımından dünyada ikinci sırada yer almaktadır. Kadınlar Meclisin % 53,22’sini oluşturmaktadır ve bu organın en üstteki üç makamından ikisi kadınlara aittir.
IRKÇILIKLA MÜCADELE VE EŞİTLİK
Yeni Anayasa ile birlikte, eşitlik hakkının tanınması ve korunmasının yanı sıra ayrımcılık yasağı da onaylanmıştır. Herkes yasa önünde eşittir, yetkili makamlardan aynı koruma ve muameleden yararlanma hakkına sahiptir. Herkes aynı hak, özgürlük ve imkânlardan hiçbir ayrım gözetmeksizin yararlanma hakkına sahiptir.
Bununla birlikte Kasım 2019’da, ırkçılık, ırkçı önyargılar ve ırk ayrımcılığının hala devam eden kalıntılarıyla mücadele etmek ve kalıcı olarak silmek için Irkçılığa ve Irk Ayrımcılığına Karşı Ulusal Program oluşturulmuştur.
DİN VE İBADET ÖZGÜRLÜĞÜ
Küba, din özgürlüğünü tanıyan, saygı duyan ve garanti eden laik bir devlettir. Dini kurumlar ve kardeş dernekleri Devletten ayrıdır; ve hepsi aynı haklara ve görevlere sahiptir. Çeşitli inanç ve dinler eşit muamele görür. Herkes, diğerlerine gereken saygıyı göstererek, herhangi bir dini inancı kabul etme veya etmeme, bunları değiştirme ve kendi seçtiği dini uygulama hakkına sahiptir.
İŞÇİ HAKLARI
Küba, ILO(Uluslararası Çalışma Örgütü)’nun kurucu üyesidir ve örgütün çalışmalarında, uluslararası işçi ve sendikal hareketin desteklenmesinde ve işçi haklarının korunmasında aktif bir rol oynamıştır.
Yeni Anayasa, tüm işçiler için işçi haklarının korunmasını güvence altına almıştır. Herhangi bir ayrım gözetilmeksizin herkes çalışma ve düzgün bir iş edinme hakkına sahiptir; ve eşit işe eşit ücret alırlar. İşçilerin 8 saatlik işgününe, haftalık dinlenme ve yıllık ücretli izin alma hakları ve sosyal güvenceleri vardır. Ulusal sendikalar 3 milyondan fazla üyeden oluşmaktadır ve Kübalı işçilerin yaklaşık %90’ı sendikalıdır.
Ayrıca kendi tercihlerini, eğitim seviyelerini ve ekonominin taleplerini dikkate alarak engelli insanların çalışmaya erişimi de teşvik edilmektedir.
SAĞLIĞA ERİŞİM HAKKI
Küba’da halk sağlığı tüm kişilerin hakkıdır ve tüm bireylerin tedavisi, bakımı ve iyileşmesi için ücretsiz ve kaliteli hizmetlere erişim sağlamak Devletin sorumluluğundadır. Bu anayasal yetkiyi yerine getirmek için Küba, evrensel, özgür ve ulusal topraklardaki nüfus için erişilebilir olan bir sağlık sistemine sahiptir.
Küba, bu başarılara Amerika Birleşik Devletleri hükümeti tarafından 60 yıldır uygulanan ve COVID-19 salgını bağlamında yoğunlaşan ekonomik, ticari ve mali ablukanın etkilerine rağmen ulaşmaktadır. Örneğin, Nisan 2018 ile Mart 2019 arasında, sağlık sektörüne uygulanan ablukanın yol açtığı hasar 104 milyon doları aşmıştır (bir önceki yıla göre 6 milyon dolar fazla). Ablukanın bu sektör üzerindeki birikmiş etkisi 2,9 milyar doları aşmaktadır. Buna karşın Küba, uluslararası tıbbi işbirliği programlarını öncelikli olarak sürdürmektedir. Küba tıbbi işbirliğinin başladığı 1963 yılından Nisan 2020’ye kadar 87 ülkeye sağlık hizmeti sunulmuştur. 57 yıllık tıbbi işbirliğinde, Küba sağlık profesyonelleri 1.949 milyardan fazla vakayı tedavi etmiş (sahada 556 milyondan fazla); 14 milyondan fazla cerrahi prosedür, 4 milyondan fazla doğum gerçekleştirmiş ve 14,7 milyondan fazla insanı aşılamıştır. COVID-19’un etkisinin ışığında Küba, salgınla mücadeleye yardımcı olmak için “Henry Reeve Uluslararası Afet Durumlarında ve Ciddi Salgın Hastalıklarda Uzmanlaşmış Doktorlar Birliği”nin 52 tugayını 39 ülke ve bölgeye göndermiş ve halen 42 tugay 33 ülke ve bölgede faal durumdadır.