Küba’nın en önemli bilimsel araştırma kurumlarından biri olan Genetik Mühendisliği ve Biyoteknoloji Merkezi (CIGB) tarafından 2016 yılında geliştirilmiş ve lisanslanmış olan HeberFERON adlı ilaç, çok sayıda yeni sağlık personeline verilen eğitimler sayesinde artık ada genelindeki bütün ilçelerde uygulanabilecek.
EĞİTİMLER SONA ERDİ
Dünyada ve Küba’da cildiye uzmanlarının çoğu, cilt kanseri vakalarında cerrahiyi başat tedavi yöntemi olarak görüyor. Oysaki Küba’da geliştirilen HeberFERON tedavisi, cerrahiye kıyasla daha yaygın bir uygulama potansiyeline sahip. Üstelik bu tedavi, kanserli dokunun onarılmasını da sağlayabiliyor. Örneğin kulak kepçesinde görülen bir lezyonda cerrahi müdahalenin sunabileceği tek çözüm organın tümüyle ampüte edilmesiyken, HeberFERON tedavisinde yaralı doku kendini tamir edebiliyor ve sözkonusu uzuv kurtarılabiliyor. Dünyada benzer etkiye sahip olan bazı ilaçlar var, ancak bu ilaçlar çok pahalı olduğu için Küba’da bunların ithal edilerek yaygın bir şekilde uygulanması mümkün değil. CIGB tarafından geliştirilen HeberFERON sayesinde, bu yerli tedavi tüm hasta nüfusa yayılabilecek. Küba Sağlık Bakanlığı, bu tedavinin tanınırlığının artırılması için medya, sağlık fuarları ve başka yollarla sağlık çalışanları ve kamuoyunun bilgilendirileceğini açıkladı. Öte yandan, HeberFERON tedavisi sayesinde iyileşen Argelio Cobiellas adlı bir heykeltıraş, açtığı web sitesiyle cilt kanseri hastalarına deneyimlerini paylaşabilecekleri bir platform sundu.
Adanın doğusundaki Holguín ilinde görev yapan cildiye uzmanı Dr. Katherine Batista Ochoa’nın Granma gazetesine verdiği bilgiye göre, Küba’nın ulusal protokolünde halihazırda yer alan bu tedavinin tüm ülkeye yayılması için 2016 yılında bir eğitim programı başlatılmıştı. Ülke genelindeki tıp fakültelerinde çene ve yüz cerrahisi uzmanları, göz doktorları, onkologlar, dermatologlar ve genel tıp uzmanlarının verdiği eğitimlerle bu yeni tedaviyi uygulayabilecek sağlıkçılar yetiştirildi. Dr. Batista, Holguín ilinde 2019 yılı boyunca bu tedaviyi uyguladıkları 224 hastanın yüzde 80’inin tedaviye olumlu yanıt verdiğini açıkladı ve tedavinin ülke geneline yayılmasının çok umutlu bir gelişme olduğunu vurguladı.
BAŞARILI SONUÇLAR ALINDI
HerberFERON adlı ilaç, daha önce biyopsi yoluyla “bazal hücre karsinoması” teşhisi konan kanserlerde, cerrahi müdahale gibi tedavilerin yanında destekleyici terapi olarak da uygulanabiliyor. Dünya genelinde çok yaygın olan bu kanser türünde lezyonlar burunda, kulaklarda, gözkapaklarında, göğüste ve boynun arkasında ortaya çıkabiliyor. Çok hızlı gelişen bu kanser, ancak epidermis tabakasında olağan dışı görünüm arz eden bir doku ortaya çıktığında fark edilebiliyor. HeberFERON, her türde ve büyüklükte lezyonun tedavisinde kullanılabiliyor. Bazı cilt kanseri vakalarında lezyonun riskli bir bölgede olması, yahut göz ya da beyin gibi yaşamsal organların yakınında gelişmesi, müdahaleyi zorlaştırabilmekte. Ancak HeberFERON, büyüklüğü, konumu ve klinik türünden bağımsız olarak her türden lezyonun tedavisinde kullanılabiliyor. İlacın çalışma prensibi, alfa ve gama interferonlarının birlikte çalışmasına dayanıyor.
Ten ve göz rengi açık olan, güneşin altında çalışan kişilerin bu kanser için risk grubu teşkil ettiği belirtilirken, ozon tabakasının incelmesi ve iklim değişikliği nedeniyle özellikle tropik kuşak ülkelerinde vakaların çok daha geniş bir kesimde görülmeye başlandığı belirtiliyor. Küba’da her yıl 4 BİN bazal hücreli karsinom vakası bildiriliyor. Sancti Spiritus ilinde görev yapan Dr. Vladimir Sánchez Linares, geçmiş yüzyıllarda İspanya’dan yoğun göçmen nüfus aldığı için açık tenlilerin fazla olduğu ve tarım, balıkçılık gibi faaliyetlerin yoğun olduğu bazı yerelliklerde cilt kanserine çok daha fazla rastladıklarını ve HeberFERON tedavisi ile çok başarılı sonuçlar aldıklarını belirtti. Bu gibi risk faktörlerini dikkate alarak önleyici sağlık taramaları başlattıklarını belirten Dr. Sánchez, küçük cilt yaralarına sahip olan hastaların vaka ilerlemeden tespit edildiğini, yüzlerinden ameliyat olmak istemedikleri için geçmişte tedaviyi reddetmiş olan hastaların da HeberFERON enjeksiyonlarıyla hızlı şekilde tedavi edilebildiğini ekledi. Sancti Spiritus ilinde 2019 yılı boyunca 165 hasta bu yolla tedavi edildi ve hastalar yüzde 90 oranında sağlıklarına kavuşturuldu.